Deze blitse vlieg met zijn metallic pantser heet niet voor niets aas- of vleesvlieg, (Lucilia sericata; syn.: Phaenicia sericata). Het doet zich te goed aan kadavers en lijken. Het is dan ook een “werkgever” van de forensische recherche (forensische entomoloog), schouwarts en anatoom patholoog die op zoek zijn wanneer een aangetroffen lijk is overleden. Naast rottend vlees (aas) is deze vlieg verzot op rottend fruit en alles wat maar eetbaar is. Ze komen ook op je koekjes af, of op je boterham met ham… als je buiten zit te eten. Net als alle andere vliegen trouwens. Je ziet deze vliegen zelden binnenshuis, ja, alleen als in het huis voor enige tijd een lijk ligt.
Er staat een uitgebreide verhandeling op internet van wat een forensisch entomoloog doet, kijk hier.
Ziekten
De groene vleesvlieg behoort tot de bromvliegen. Bromvliegen (Calliphoridae), het zijn grote vliegen waarvan de larven hoofdzakelijk in rottend materiaal, het liefst in rottend vlees, leven. In ons land komen ongeveer 80 soorten vleesvliegen voor… Deze vliegen kunnen door hun leefwijze onder vee ziekten als myiasis en bij de mens onder andere tyfus, lepra en cholera overbrengen. Niet bepaald een vlieg om als huisdier te houden. Daarvoor hebben we immers de huisvlieg al voor (zie foto hieronder)!
De ontwikkelde larven van de aasvlieg worden gericht afgezet of in de vlucht gedropt. Sommigen leven in kadavers, weer anderen parasiteren een spin, andere insecten, slakken of wormen. Anderen worden afgezet in lichaamsopeningen of open wonden bij de mens. Dat laatste zie je vooral in arme derde wereldlanden waar de gezondheidszorg ontoereikend is of waar de persoonlijke hygiëne slecht is.
Natuurlijk zitten deze vliegen ook op stront. Hondenpoep is voor deze vliegen een diner, een etentje buitenshuis! Hondenbezitters doen alleen al om die reden er verstandig aan de hondendrol meteen op te ruimen want diezelfde vliegen zitten even later op het avondeten van jou en je kinderen…
Over kinderen gesproken….
Niet voor niks staan deze vliegen op de kaart van vogels. En van spinnen. Hieronder de stoffelijke resten van een vleesvlieg die door een kruisspin vakkundig is geslacht. De spin sloopt niet eetbare delen van het vliegenlijf eraf en dat valt dan naar beneden op het raamwerk. Vleugels, poten en het harnas worden systematisch verwijderd. Zelfs de facetogen moeten eraan geloven. Er wordt een gat in gebeten waarna de spin aan een exquise tussengerecht begint.
Padden
De groene paddenvlieg (Lucilia bufonivora) lijkt veel op de ‘gewone’ vleesvlieg maar de naam zegt het al, het zijn de padden die het moeten ontgelden. Moeder Paddenvlieg legt de eitjes op de rug van de pad, want zou ze dat op de kop doen van de pad dan wordt ze zelf opgevreten door de pad. De eitjes kruipen instinctmatig naar de kop van de pad en kruipen naar binnen via de neusgaten. Het tere slijmvlies van ’s pads neus wordt door de maden opgevreten. als een ‘starter’, als het ware een amuse… want de maden blijven doorvreten en dat betekent dat de kop van de pad misvormt raakt, de weke delen gaan er aan, inclusief de ogen.
Ik kwam deze pad tegen in de Flamingolaan in Andijk. Het arme dier liep over het voetpad … en aan zijn loop zag ik meteen dat zijn levenspad … weldra zou eindigen.
Voor alle duidelijkheid, helpen van zo’n pad heeft geen zin, je kunt moeilijk een pad gaan opereren om al die maden weg te krijgen want ze kunnen ook elders zitten dan alleen in de neusholten. Ook niet door zo’n pad uit zijn lijden te verlossen, het is simpelweg de natuur… eten of gegeten worden. Neem daarom ook zo’n pad niet in je handen. Überhaupt niet, … tenzij ze je huis binnenlopen en je ze moet verwijderen en jij je handen nadien goed wast.
Moeder Vlieg blijft bij haar maden en zorgt ervoor dat de eitjes op de pad blijven. Ze zorgt er ook voor dat ze de goede kant op kruipen naar de kop van de pad..
Huidziekten
Zowel de vleesvlieg als de paddenvlieg kunnen bij schapen, koeien en ander vee myiasis veroorzaken. Myiasis is de algemene term voor invasie van mensen of dieren door vliegenlarven. De larven voeden zich in een bepaald stadium van hun leven met dood of levend weefsel of lichaamsvloeistoffen van hun gastheer. De vliegenlarven worden ingedeeld in obligaat parasitair (kunnen zich alleen in levend weefsel ontwikkelen), facultatief parasitair (leven meestal in kadavers, lijken in de open lucht, maar kunnen ook vitaal weefsel invaderen (binnendringen), vooral via open wonden), en accidenteel (larven die met voeding of water in het maag-darmstelsel of urinewegen en geslachtsorganen terechtkomen). Je kunt hier verder over lezen op huidziekte.nl.
Vee moet dan ook met enige regelmaat worden nagekeken op myiasis.
Foto’s en tekst: © G. van Keulen
Filed under: Insecten: Wat eten ze?, Insekten | Tagged: Cholera, Huidziekten, Huisvleig, Insecten: Wat eten ze?, Kruisspin, Lepra, Myiasis, Padden, paddenvlieg, Tyfus |
Andijk | APB | Andijker Nieuws Net 