Marine zocht naar vliegtuigwrakken in IJsselmeer

Maandag 4 september is Defensie begonnen met het bergen van een Lancaster bommenwerper uit het IJsselmeer. Het vliegtuig stortte neer op zo’n 6 km ten oosten van Breezanddijk. Aan zo’n berging gaat in de alle gevallen veel onderzoek aan vooraf.

De Koninklijke Marine zocht in juni 2021 naar twee vliegtuigwrakken in het IJsselmeer. De toestellen uit de Tweede Wereldoorlog zouden ter hoogte van Makkum liggen. Het zou daarbij gaan om een Lancaster en een Manchester van de Britse Luchtmacht (RAF). Onder water werd gedurende twee weken historische informatie verzameld. Dat gaf aanleiding om de Lancaster te bergen. Van de Manchester ontbrak echter elk spoor.

De bedoeling is te achterhalen wat er precies met de toestellen is gebeurd en of er mogelijk nog stoffelijke resten zijn van de bemanning. Verder wordt gekeken of er nog explosieven in de buurt liggen.

Van de gelegenheid wordt dankbaar gebruikt gemaakt om een aantal vaardigheden te trainen.

Argus en Nautilus

De Defensie Duikgroep was er daarom met meerdere teams en onderzoeksystemen. Ook lagen er twee duikvaartuigen: Argus en Nautilus, bemand met 9 duikers. Nog eens 5 duikers waren aan het gezelschap toegevoegd. Zij zijn gespecialiseerd te opereren in zeer ondiep water. De ter beschikking staande middelen waren onder meer een Remus-onderwaterdrone en sonarapparatuur. Uiteraard ontbraken ook maritieme explosievenruimers en een bergingsofficier voor vliegtuigbergingen niet.

Vermisten zoeken

Duikers van Defensie worden met enige regelmaat ingezet, op verzoek van de politie of justitie. Het gaat dan bijvoorbeeld om lichamen van vermisten te zoeken in gezonken vaartuigen of het opsporen van bewijsmateriaal voor een justitieel onderzoek.

Voor dergelijke taken is het vasthouden van ervaring, evenals het kunnen werken in of met een team belangrijk. Het zoeken naar de wrakken in het IJsselmeer biedt daar volop de gelegenheid voor.

Vliegtuigwrakken Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog crashten in Nederland zo’n 6.000 vliegtuigen, zowel op het land als in het water. De meeste daarvan zijn geborgen.

In vliegtuigwrakken bevinden zich soms nog stoffelijke resten van de bemanning. Die wrakken gelden als graf en de grafrust ervan wordt gerespecteerd. Vaak staat er in de buurt een monument.

De gemeente kan besluiten een wrak te bergen. Bijvoorbeeld bij een herbestemming van de grond. Maar meestal is de reden voor berging het gevaar van nog niet ontplofte explosieven in het wrak.

Berging tientallen vliegtuigwrakken

In september 2019 startte een bijzonder meerjarenproject. Vele tientallen vliegtuigwrakken met vermiste bemanningsleden worden geborgen. Defensie speelt een grote rol bij de berging. De Koninklijke Luchtmacht leidt de bergingsoperatie. De Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht verzamelt zoveel mogelijk stoffelijke resten en probeert die te identificeren. De Explosieven Opruimingsdienst Defensie is aanwezig om wapens, munitie en bommen veilig te stellen. Er worden in principe 3 wrakken per jaar geborgen. Het Rijk trekt 15 miljoen euro uit om in de komende jaren 30 tot 50 wrakken te bergen.

Zorgvuldige berging stoffelijke resten

Als bergers in het vliegtuigwrak stoffelijke overschotten aantreffen, zorgen specialisten van de Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht voor een zorgvuldige en respectvolle berging en identificatie van de oorlogsslachtoffers.

^{Bron: Ministerie van Defensie – Defensie Magazine}

Filed under: Breezand, Breezanddijk, IJsselmeer, Marine, Ministerie van Defensie, Tweede Wereldoorlog, Vliegtuigcrash | Tagged: Berging Lancaster IJsselmeer begonnen - Maar hoe komt zo'n berging tot stand?, Breezand, Breezanddijk, Britse Halifax, Defensie Duikgroep, Explosieven Opruimingsdienst Defensie, Koninklijke Landmacht, Koninklijke Luchtmacht, Koninklijke Marine, Vliegtuigwrakken Tweede Wereldoorlog |