Raadgevend referendum Wet Inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Sleepwet) | #MbkStemt

image

Naast de gemeenteraadsverkiezingen mag u op 21 maart ook uw mening uitspreken in een raadgevend referendum over de vernieuwde Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, ook wel sleepwet genoemd. Deze Wiv geeft een uitbreiding van de middelen die de diensten (AIVD en MIVD) mogen inzetten.

Wij zetten hier de ‘voors en tegens’ op een rijtje…

Over het werk van de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten

De Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017) gaat over het werk van de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten: wat zijn hun taken, welke middelen mogen ze daarvoor inzetten en hoe is het toezicht geregeld? De wet geldt zowel voor de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) als voor de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Hun opdracht is om de veiligheid en de democratische rechtsorde te helpen beschermen door het verzamelen en analyseren van informatie. Denk daarbij aan dreigingen en risico’s voor de samenleving en voor vredesoperaties, en aan (internationaal) terrorisme. Dat geldt voor de AIVD, maar ook voor de MIVD voor zover de krijgsmacht daarbij betrokken is of kan raken.

Vervanger van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002

De nieuwe wet vervangt de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 (Wiv 2002). Deze wet is volgens de regering op een aantal punten verouderd. Zo zijn meer mensen internet gaan gebruiken en heeft vrijwel iedereen een smartphone. In 2002 verliep de internationale telecommunicatie voor het merendeel door de lucht, via de ether. Inmiddels communiceren we wereldwijd grotendeels via glasvezel- of koperkabels. Mobiele telefoons, laptops en andere apparaten maken contact met modems of zendmasten, die vervolgens informatie doorgeven over de kabel. Onder de huidige wet mogen de AIVD en de MIVD deze kabelgebonden communicatie slechts beperkt onderscheppen. Een belangrijke wijziging in de Wiv 2017 is de verruiming van hun bevoegdheden op dit gebied.

Meer mogelijkheden om communicatie te onderscheppen

Door de verruiming van hun bevoegdheden kunnen de AIVD en de MIVD onder de nieuwe wet kabelgebonden communicatie breder onderscheppen dan nu. Dat kan ertoe leiden dat er bij de diensten ook gegevens terechtkomen over personen die niet kwaadwillend zijn. In dit verband wordt in het publieke debat soms van een ‘sleepnet’ gesproken en wordt de wet zelf ook wel ‘Sleepwet’ genoemd. De diensten mogen deze communicatie echter niet volledig ongericht onderscheppen. Ze mogen alleen gegevens verzamelen met een bepaald doel en moeten niet-relevante gegevens zo snel mogelijk vernietigen. Om ervoor te zorgen dat dit zorgvuldig en rechtmatig gebeurt, wordt het onafhankelijk toezicht op het werk van de diensten uitgebreid.


De sleepwet

De vernieuwde Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, ook wel sleepwet, geeft een uitbreiding van de middelen die de diensten (AIVD en MIVD) mogen inzetten. De grootste veranderingen zijn:

  • Er mag een zogenaamd “sleepnet” worden ingezet om massaal online communicatie af te luisteren, ook van niet verdachte burgers. Zo mag een hele wijk afgeluisterd worden wanneer er een verdacht persoon in woont.
  • Alle geautomatiseerde apparaten mogen gehackt worden. Denk bijvoorbeeld aan uw telefoon, computer of smart-tv.
  • Er mag een geheime DNA-databank aangelegd worden waar iedereen in terecht kan komen.
  • Verzamelde data mag met buitenlandse inlichtingendiensten gedeeld worden, ook zonder deze eerst geanalyseerd te hebben.

Instanties als de Raad van State, de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, de Nederlandse Vereniging van Journalisten en verscheidene wetenschappers hebben al hun zorgen geuit over deze wet. De wet is op 11 juli aangenomen door de Eerste Kamer.

De gehele wet is hier te vinden.

Voor een uitgebreidere argumentatie over de wet kunt u bijvoorbeeld kijken op geensleep.net

Eén reactie

  1. Waarom wordt het referendum over de zgn. sleepwet eigenlijk tegelijk met de gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Het kan ertoe leiden dat er mensen naar het Stembureau gaan die anders niet zouden zijn gegaan. En dat kan zo invloed hebben op de opkomstpercentages en de stemmenpercentages voor de partijen.
    En niet-Nederlanders mogen bij gemeenteraadsverkiezingen stemmen als ze vijf jaar een verblijfsvergunning hebben, maar waar het gaat om het referendum mogen ze dan weer niet stemmen. Dat kan bij Stembureaus tot verwarring en onrust leiden.
    Bij de sleepwet kunnen o.m. vraagtekens worden geplaatst bij de databescherming. De data worden 3 jaar bewaard. En bij de AIVD werken mensen met verschillende achtergronden en belangen en met allerlei contacten met anderen met ook diverse achtergronden en belangen. En door de sleepmogelijkheid kunnen er vrij gauw mensen bij betrokken worden die niets met verdachte zaken te maken hebben. En ICT gegevens zijn vooralsnog kwetsbaar voor hacken. Dat zorgt voor druk op de privacybescherming die bijvoorbeeld wordt beschermd door art. 8 van het EVRM.
    En het kan leiden tot zelfcensuur bij media en andere partijen en personen die vrezen ten onrechte in verband met mogelijk verdachte zaken te kunnen worden gebracht. Ook hier weer druk op democratische waarden.
    En zelfs de RvS was kritisch waar het ging om de controlemogelijkheden.

    James van der Gulik

    Like

Reacties zijn gesloten.

%d bloggers liken dit: